Jai Ram Rama Ramanam Samanam Lyrics in Hindi English जय राम रमा रमनं समनं
1. भजन के बोल (Lyrics)
🇮🇳 हिंदी (देवनागरी)
मुखड़ा (Chorus) जय राम रमा रमनं समनं, भव ताप भयाकुल पाहि जनम, अवधेस सुरेस रमेस बिभो, सरनागत मागत पाहि प्रभो। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 1 (Verse 1) दससीस बिनासन बीस भुजा, कृत दूरी महा महि भूरी रुजा, रजनीचर बृंद पतंग रहे, सर पावक तेज प्रचंड दहे। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 2 (Verse 2) महि मंडल मंडन चारुतरं, धृत सायक चाप निषंग बरं, मद मोह महा ममता रजनी, तम पुंज दिवाकर तेज अनी। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 3 (Verse 3) मनजात किरात निपात किए, मृग लोग कुभोग सरेन हिए, हति नाथ अनाथनि पाहि हरे, बिषया बन पावँर भूली परे। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 4 (Verse 4) बहु रोग बियोगन्हि लोग हए, भवदंघ्री निरादर के फल ए, भव सिन्धु अगाध परे नर ते, पद पंकज प्रेम न जे करते। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 5 (Verse 5) अति दीन मलीन दुखी नितहीं, जिन्ह के पद पंकज प्रीती नहीं, अवलंब भवंत कथा जिन्ह के, प्रिय संत अनंत सदा तिन्ह के। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 6 (Verse 6) नहीं राग न लोभ न मान मदा, तिन्ह के सम बैभव वा बिपदा, एहि ते तव सेवक होत मुदा, मुनि त्यागत जोग भरोस सदा। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 7 (Verse 7) करि प्रेम निरंतर नेम लिएँ, पड़ पंकज सेवत सुद्ध हिएँ, सम मानि निरादर आदरही, सब संत सुखी बिचरंति मही। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 8 (Verse 8) मुनि मानस पंकज भृंग भजे, रघुबीर महा रंधीर अजे, तव नाम जपामि नमामि हरी, भव रोग महागद मान अरी। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
अंतरा 9 (Verse 9) गुण सील कृपा परमायतनं, प्रणमामि निरंतर श्रीरमनं, रघुनंद निकंदय द्वंद्वघनं, महिपाल बिलोकय दीन जनं। राजा राम राजा राम, सीता राम सीता राम।।
दोहा (Couplet) बार बार बर मागऊँ, हरषी देहु श्रीरंग, पद सरोज अनपायनी, भगति सदा सतसंग।।
🔠 हिंग्लिश (Hinglish / Roman Script)
Mukhda (Chorus) Jai Ram Rama Ramanam samanam, Bhav taap bhayaakul paahi janam, Avadhes Sures Rames Bibho, Saranagat maagat paahi Prabho. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 1 (Verse 1) Dassisa binaasan bis bhujaa, Krit dooree mahaa mahi bhoori rujaa, Rajanichar brind patang rahe, Sar paavak tej prachand dahe. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 2 (Verse 2) Mahi mandal mandan chaarutaram, Dhrit saayak chaap nishang baram, Mad moh maha mamataa rajani, Tam punj diwaakar tej anee. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 3 (Verse 3) Manjaat kiraat nipaat kiye, Mrig log kubhog saren hiye, Hati naath anaathani paahi Hare, Bishayaa ban paanvar bhoolee pare. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 4 (Verse 4) Bahu rog biyoganhin log haye, Bhavdanghree niraadar ke phal ye, Bhav sindhu agaadh pare nar te, Pad pankaj prem na je karte. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 5 (Verse 5) Ati deen maleen dukhee nitahin, Jinh ke pad pankaj preeti nahin, Avalamb bhavant kathaa jinh ke, Priy Sant anant sadaa tinh ke. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 6 (Verse 6) Nahin raag na lobh na maan madaa, Tinh ke sam baibhav va bipadaa, Ehi te tav sevak hot mudaa, Muni tyaagat jog bharos sadaa. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 7 (Verse 7) Kari prem nirantar nem liyein, Pad pankaj sevat suddh hiyein, Sam maani niraadar aadarahi, Sab Sant sukhee bicharanti mahee. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 8 (Verse 8) Muni maanas pankaj bhrung bhaje, Raghubeer mahaa randheer aje, Tav naam japaami namaami Haree, Bhav rog mahaagad maan aree. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Antara 9 (Verse 9) Gun seel kripaa paramaayatanam, Pranamaami nirantar Shreeramanam, Raghunand nikanday dvandwaghanam, Mahipaal bilokay deen janam. Raja Ram Raja Ram, Sita Ram Sita Ram.
Doha (Couplet) Baar baar bar maagaoon, Harashee dehu Shreerang, Pad saroj anapaayanee, Bhagati sadaa satsang.
2. भजन का भावार्थ (Meaning of the Bhajan)
🇮🇳 हिंदी में भावार्थ
यह स्तुति (रामचरितमानस से प्रेरित) भगवान श्री राम की महिमा, शक्ति और भक्तों के प्रति उनकी करुणा का वर्णन करती है। यह भक्त की ओर से सांसारिक दुखों से मुक्ति पाने के लिए की गई एक भावपूर्ण प्रार्थना है।
भजन का मूल भाव है: “हे राम, आप रमा (सीता/लक्ष्मी) के आनंददाता और संसार के तापों को शांत करने वाले हैं। मैं शरण में आया हुआ जन हूँ, हे अयोध्या के राजा (अवधेस), देवताओं के ईश्वर (सुरेस), और रमा के पति (रमेस), मेरी रक्षा कीजिए।”
- राक्षसों का संहार: भगवान राम ने दस सिर वाले (रावण) और बीस भुजाओं वाले राक्षस का वध किया। उन्होंने राक्षसों (रजनीचर बृंद) को पतंग की तरह और अपने बाणों को अग्नि की तरह भयंकर तेज़ से जलाकर पृथ्वी के भयंकर रोगों (बुराईयों) को दूर किया।
- मोह का विनाश: राम पृथ्वी-मंडल को सुशोभित करने वाले हैं, जो धनुष-बाण धारण किए हुए हैं। वे मद, मोह और ममता रूपी रात्रि के लिए सूर्य के समान हैं—अर्थात्, उनका तेज इन सभी अज्ञानता रूपी अंधकार को नष्ट कर देता है।
- विषयों से मुक्ति: भक्त कहता है कि कामदेव रूपी शिकारी ने विषयों के बाणों से मनुष्यों को घायल कर दिया है। हे नाथ, मैं विषयों के जंगल में भटक गया हूँ; मेरी रक्षा कीजिए और मुझे इस अनाथता से बचाइए।
- भक्ति का अभाव ही दुख: मनुष्य जो असंख्य रोगों और वियोगों से पीड़ित हैं, वह सब प्रभु के चरणों (भवदंघ्री) के अनादर का फल है। जो लोग उनके कमल रूपी चरणों से प्रेम नहीं करते, वे संसार रूपी अगाध सागर में पड़े रहते हैं।
- संतों का स्वभाव: जिन भक्तों के हृदय में राम के चरणों के प्रति प्रेम नहीं है, वे हमेशा दीन, दुखी और मलीन रहते हैं। लेकिन जो भक्त राम की कथा को आधार बनाते हैं, वे संत हमेशा राम के प्रिय बने रहते हैं।
- वैराग्य का मार्ग: जिनके मन में राग, लोभ, मान, या मद (अहंकार) नहीं है, उनके लिए ऐश्वर्य (बैभव) और विपदा (मुसीबत) समान होती हैं। इसीलिए राम के सेवक (संत) सदैव प्रसन्न रहते हैं और ज्ञानी मुनि भी योग का भरोसा छोड़कर भक्ति मार्ग अपनाते हैं।
- प्रार्थना: अंतिम पद में भक्त राम के चरणों की वंदना करते हैं, जो गुण, शील और कृपा के परम धाम हैं। वे प्रार्थना करते हैं: “हे रघुनंदन, मेरे भीतर के द्वन्द्वों (दुविधाओं) को नष्ट कर दीजिए और इस दीन जन (गरीब सेवक) पर कृपा दृष्टि डालिए।”
🔠 Hinglish Mein Bhaavaarth
Yeh stuti (Ramcharitmanas se prerit) Bhagwan Shri Ram ki mahima, shakti aur bhakton ke prati unki karuna ka varnan karti hai. Yeh bhakt ki or se saansaarik dukhon se mukti paane ke liye ki gayi ek bhaavpoorn prarthana hai.
Bhajan ka mool bhaav hai: “Hey Ram, aap Rama (Sita/Lakshmi) ke Aananddaata aur sansaar ke taapon ko shaant karne waale hain. Main sharan mein aaya hua jan (person) hoon, Hey Ayodhya ke Raja (Avadhes), devtaon ke Ishwar (Sures), aur Rama ke pati (Rames), meri raksha kijiye.”
- Raakshason Ka Sanghaar: Bhagwan Ram ne das sir waale (Raavan) aur bees bhujaon waale raakshas ka vadh kiya. Unhonne raakshason (rajanichar brind) ko patang ki tarah aur apne baanon ko agni ki tarah bhayankar tez se jalaakar prithvi ke bhayankar rogon (buraaiyon) ko door kiya.
- Moh Ka Vinaash: Ram prithvi-mandal ko sushobhit karne waale hain, jo dhanush-baan dhaaran kiye hue hain. Ve mad, moh aur mamata roopi raatri ke liye Soorya ke samaan hain—arthaat, unka tej in sabhi agyaanata roopi andhakaar ko nasht kar deta hai.
- Vishayon Se Mukti: Bhakt kehta hai ki Kaamdev roopi shikaari ne vishayon ke baanon se manushyon ko ghaayal kar diya hai. Hey Naath, main vishayon ke jangal mein bhatak gaya hoon; meri raksha kijiye aur mujhe is anaathata se bachaaiye.
- Bhakti Ka Abhaav Hi Dukh: Manushya jo asankhya rogon aur viyoghon se peedit hain, woh sab Prabhu ke charanon (Bhavdanghree) ke anaadar ka phal hai. Jo log unke kamal roopi charanon se prem nahin karte, ve sansaar roopi agaadh saagar mein pade rehte hain.
- Santon Ka Swabhaav: Jin bhakton ke hriday mein Ram ke charanon ke prati preeti nahin hai, ve hamesha deen, dukhee aur maleen rehte hain. Lekin jo bhakt Ram ki kathaa ko aadhaar banaate hain, ve Sant hamesha Ram ke priya bane rehte hain.
- Vairaagya Ka Maarg: Jinke man mein raag, lobh, maan, ya mad (ahankaar) nahin hai, unke liye aishwary (Baibhav) aur vipadaa (musibat) samaan hoti hain. Isiliye Ram ke sevak (Sant) sadaiv prasann rehte hain aur gyaani muni bhi yog ka bharosa chhodkar bhakti maarg apnaate hain.
- Prarthana: Antim pad mein bhakt Ram ke charanon ki vandana karte hain, jo gun, sheel aur kripa ke param dhaam hain. Ve prarthana karte hain: “Hey Raghunandan, mere bheetar ke dvandwon (duvidhaon) ko nasht kar deejiye aur is deen jan (gareeb sevak) par kripa drishti daaliye.”
🇬🇧 Meaning in English
This hymn (inspired by Ramcharitmanas) describes the glory, power, and compassion of Lord Shri Ram. It is a fervent prayer from the devotee seeking liberation from worldly suffering.
The core message is: “Victory to Ram, the delight of Rama (Sita/Lakshmi) and the one who calms the fevers of the world (Bhav Taap). I am a person who has sought refuge (Saranagat), O Lord of Ayodhya (Avadhes), God of Gods (Sures), and husband of Rama (Rames), please protect me.”
- Destruction of Demons: Lord Ram destroyed the demon Raavan (Dassisa) and the great forces of evil. He consumed the hordes of demons (Rajanichar Brind) like fire consumes moths, thereby removing the great evils (Mahi Bhoori Rujaa) from the earth.
- Annihilator of Illusion: Ram is the beautiful adornment of the earthly realm, holding his bow and quiver. He is like the Sun (Diwaakar) that dispels the darkness of the night of intoxication, delusion, and intense attachment (Mad, Moh, Mamataa).
- Freedom from Desires: The devotee states that the hunter (Kiraat) of lust (Manjaat) has struck humans with the arrows of harmful desires. “O Lord, I have lost my way in the forest of worldly pleasures (Bishayaa Ban); protect me, the orphaned one (Anaathani).”
- Suffering as Lack of Devotion: The manifold illnesses and separations (Rog Biyoganhin) that people suffer are the result of disrespecting the Lord’s feet. Those who do not have love for His lotus feet remain immersed in the unfathomable ocean of the world (Bhav Sindhu Agaadh).
- The Nature of Saints: Those without love for Ram’s feet remain poor, dirty, and perpetually unhappy. But those who take Ram’s stories as their support are always loved by the eternal saints.
- The Path of Detachment: For those who possess neither attachment, greed, pride, nor ego, opulence (Baibhav) and adversity (Bipadaa) are viewed equally. Hence, Ram’s servants (Sants) are always cheerful, and even wise sages forsake the reliance on Yoga for the path of devotion.
- Final Prayer: The closing prayer is a continuous salutation to Ram, the ultimate abode of virtues (Gun), conduct (Seel), and grace (Kripaa). The devotee prays: “O Raghunandan, destroy the mass of dualities (Dvandwaghanam) within me, and cast your merciful glance upon this humble servant (Deen Janam).”